هر آنچه که از لوله اسپیرال باید بدانید!

لوله‌های فولادی در انواع متنوعی تولید می‌شوند. لوله اسپیرال یکی از انواع لوله‌های فولادی است که ویژگی‌های خاصی دارد. از روش‌های تولید این دسته از لوله‌ها، می‌توان به روش “اسپیرال” اشاره نمود که در آن، لوله‌های فولادی در ضخامت‌های متفاوت به صورت مارپیچ ساخته می‌شوند. نام اسپیرال از شکل این لوله‌ها گرفته شده است. این محصول در مقایسه با لوله درز جوش، کیفیت بالایی دارد.

“لوله اسپیرال” چیست؟

به لوله‌های فولادی نورد گرم و مارپیچی می‌گویند که در اندازه‌های  8 تا 120 اینچ ساخته شده باشند. در طی فرآیند اسپیرال، نوار فولادی به نحوی نورد می‌شود که جهت آن با مرکز لوله در یک زاویه باشد. برای استحکام در برابر فشار وارده به دیواره لوله‌ها، نوع جوش، اهمیت بسیار زیادی دارد. بنابراین مهم‌ترین بخش تولید لوله‌های اسپیرال، جوش جداره لوله می‌باشد.

مشخصات فنی

این لوله‌های فولادی از نورد گرم و به صورت مارپیچ در جنس‌های گالوانیزه و گاهی اوقات آلومینیومی، تولید می‌گردند. اگر لوله‌های اسپیرال، از ورق فولاد تولید نشوند، در جنس‌های پلاستیک انعطاف‌پذیر، فایبرگلاس و کامپوزیت تولید می‌گردند.

لوله‌ اسپیرال در برخی شرایط، بر اساس خواسته‌ مشتری به صورت “سفارشی” در جنس‌های مس، فولاد، برنج، آلومینیوم و فولاد ضد زنگ با روکش وینیل هم امکان دارد که تولید شود.

طول لوله‌ی اسپیرال

لوله‌ی اسپیرال در اندازه های متفاوت (طول بلند یا کوتاه) در بازار براساس نیاز شما، موجود است؛ اما رایج‌ترین طول این لوله در ایران 6 -12 متر می‌باشد تا در حمل و نقل به مشکل برنخورد. به طور کلی، سایزبندی لوله‌ی اسپیرال در سایزهای 5 تا 120 اینچ موجود است.

روش تولید لوله‌ی اسپیرال چیست؟

همان‌طور که اشاره نمودیم برای تولید لوله‌های اسپیرال، از روش تولیدی به همین نام(اسپیرال) بهره گرفته می‌گیرند. در این روش، ابتدا ورقه‌های فولادی از غلتک‌های معین شده عبور داده می‌شوند تابه شکل لوله درآیند. باید اشاره کرد که در روش اسپیرال، قطر لوله با تغییر زاویه اولیه ورق فولادی، قابل تغییر می باشد. این ویژگی، یکی از مزیت های لوله‌ی اسپیرال است؛ زیرا برای ساخت لوله‌های اسپیرال با قطرهای متفاوت، نیازی به تعویض قالب خط تولید نیست و تنها با تغییر اولیه زاویه ورق‌های فولادی، می‌توان قطر لوله اسپیرال را تغییر داد. البته باید بدانید که تولید لوله‌های فولادی با روش اسپیرال از لحاظ اقتصادی نیز به‌صرفه خواهد بود.

مراحل تولید لوله‌ی اسپیرال

روش تولید این مدل از لوله‌ها به این صورت است که بعد از صاف‌ شدن ورق فولادی به کمک غلطک، لبه‌های آن از ضایعات پاک شده و بعد به 2 روش متفاوت تک مرحله‌ای و دو مرحله‌ای، تولید می‌گردند.

1. تک مرحله‌ای

این روش 3 مرحله دارد. در ابتدا ورق‌های فولادی را به هم جوش داده و دور لبه‌ها را صاف می‌کنند. سپس لبه‌ی ورق خم می‌شود تا از ایجاد برآمدگی‌های غیر قابل پرس، جلوگیری گردد.

در مرحله‌ جوشکاری زیرپودری در لوله‌ اسپیرال، ابتدا لبه‌ داخلی ورق و سپس لبه‌ خارجی توسط دستگاه جوش زیرپودری، جوش داده می‌شود. بعد از آن، نوبت برش لوله می‌باشد. نکته‌ی اصلی در این روش تولید، کند بودن آن به دلیل محدودیت سرعت جوشکاری به روش زیرپودری است.

2. دو مرحله‌ای

این نوع از تولید نیز شبیه به روش تک‌مرحله‌ای می‌باشد؛ با این تفاوت که شکل‌دهی ورق به وسیله‌ی ” GMAW” انجام می‌گردد؛ یعنی در مرحله‌ی جوشکاری، درز از داخل و خارج به وسیله‌ی چند دستگاه جوش زیرپودری، است. این تفاوت باعث شده تا راندمان تولید بالا برود و سرعت این روش، 4 برابر روش تک‌مرحله‌ای شود.

کاربرد لوله‌ی اسپیرال

• این لوله‌ها را در صنایع مختلفی به کار می‌گیرند. کارخانه‌های گوناگونی در داخل کشور فرآیند تولید این لوله‌ها را بر عهده دارند و محصولات متنوعی روانه بازار می شود. به‌خاطرعوامل مختلفی مانند انعطاف‌پذیری فرآیند ساخت، یکنواختی ابعاد، خواص مکانیکی خاص و مسائل اقتصادی در صنعت گاز و نفت از این لوله ها استفاده‌های زیادی می‌گردد.
• لوله‌های اسپیرال در این دسته از صنایع باید به طور کامل بررسی گردند تا از بروز مشکلات جلوگیری شود. این لوله‌ها در صنعت نفت و گاز با لوله‌های درز جوش مستقیم رقابت بسیاری دارند که با افزایش کیفیت لوله‌های اسپیرال در سال‌های اخیر خرید آن نیز چشم‌گیر بوده است.
• کاربرد دیگر این لوله‌ها در سیستم‌های بادگیری، تخلیه مونوکسید کربن و دفع گرد و غبار می‌باشد. به دلیل ویژگی‌های مناسبی که این لوله‌ها دارند از آن‌ها در سیستم‌های شتاب زیاد و تهویه هوای فشار بالا نیز استفاده می‌گردد. از کاربردهای دیگر آن می‌توان به استفاده در صنایع شیمیایی، پل، لایه روبی، سازه های فلزی، صنعت گرمایشی و غیره اشاره نمود.
• این لوله‌ها در سیستم گرمایشی و تهویه هوای درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها، سالن اجتماعات، مکان‌های تفریحی، مراکز عمومی، ساختمان‌های اداری و انبارها به کار گرفته می‌شود.

مهم‌ترین کاربردهای لوله‌ی اسپیرال:

• این لوله‌ها از خواص مکانیکی بالایی برخوردارند و به دلیل مسطح‌ بودن فضای داخلی لوله، باعث انتقال بهتر جریان سیالات می‌شوند.
• به دلیل شیارهای جوش‌خورده‌ای که روی سطح مارپیچی خود دارند، جزو مقاوم‌ترین لوله‌ها می‌باشند و استحکام زیادی در برابر ترک و شکست لوله دارند.
• برای به‌کارگیری در سیستم‌های شتاب بالا و تهویه‌ی هوای فشار بالا مناسب هستند.
• به کارگیری لوله‌های اسپیرال در سیستم‌های بادگیری، دفع گرد و غبار و تخلیه‌ی مونوکسید کربن
• از لوله‌های اسپیرال در صنایع گوناگونی مثل صنعت نفت و گاز (برق، شیمیایی، انرژی حرارتی، آب‌و‌فاضلاب و همچنین ساخت پل و سازه‌های فلزی) استفاده می‌شود.

مزایای استفاده از لوله اسپیرال

مزیت لوله اسپیرال نسبت به لوله درزجوش

• عدم وجود محدودیت در طول لوله فولادی اسپیرال
• به علت داشتن خواص مکانیکی مواد اولیه، دارای استحکام و قدرت بیشتری هستند
• مقاومت بالاتر در برابر شکسته شدن و ترک لوله
• هزینه تولید به نسبت پایین در مقایسه با لوله‌های درز جوش
• عدم نیاز به تجهیزات سنگین برای تولید این لوله‌ها
• تولید لوله با قطر زیاد
• قابلیت شکل پذیری بسیار بالا

کلام آخر

مواردی که در این مطلب اشاره نمودیم، لوله اسپیرال با داشتن خواص مکانیکی و ویژگی‌های بی‌نظیری که دارد، کاربردهای مختلفی در صنعت داشته و یکی از پرمصرف‌ترین لوله‌های صنعتی می‌باشد. ابعاد و سایز این لوله‌ها، با توجه به نوع کاربردی که دارند، متفاوت‌اند و البته نسبت به سایر لوله‌های صنعتی، قیمت به‌صرفه‌تری نیز دارد. نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در قسمت “ارسال دیدگاه‌ها” با ما به اشتراک بگذارید.